پاول دوروف، بنیانگذار محبوبترین پیامرسان جهان، تلگرام، گامی بلند در مسیر نوآوریهای تکنولوژیک برداشت. او به تازگی از راهاندازی رسمی شبکه بلاکچین هوش مصنوعی Cocoon خبر داده است؛ پلتفرمی که هدف آن فراهم آوردن محاسبات هوش مصنوعی غیرمتمرکز و ایمن، با تاکید بر حفظ حریم خصوصی کاربران است. این اقدام نه تنها افقهای جدیدی برای اکوسیستم تلگرام میگشاید، بلکه میتواند پارادایم موجود در ارائه خدمات هوش مصنوعی را به چالش بکشد. Cocoon که بر بستر بلاکچین تُن (TON) عمل میکند، رسماً فعالیت خود را آغاز کرده و نخستین پردازشهای خود را با موفقیت به اتمام رسانده است.

شبکه بلاکچین هوش مصنوعی Cocoon: پاسخی به نیازهای حریم خصوصی و تمرکززدایی
توسعه شبکه بلاکچین هوش مصنوعی Cocoon ریشه در دغدغههای دیرین پاول دوروف در مورد تمرکز قدرت در دستان غولهای فناوری دارد. او شرکتهایی نظیر آمازون و مایکروسافت را به دلیل هزینههای بالا و به خطر انداختن حریم خصوصی کاربران مورد انتقاد قرار داده است. در مقابل، Cocoon به منظور حذف این واسطههای گرانقیمت و پرخطر طراحی شده تا هم چالشهای اقتصادی و هم نگرانیهای مربوط به محرمانگی دادهها را برطرف سازد. این شبکه با بهرهگیری از معماری غیرمتمرکز بلاکچین TON، بستری امن و شفاف برای پردازش دادهها فراهم میآورد.
بلاکچین تُن (TON)، که در ابتدا توسط تیم تلگرام توسعه یافت و سپس به صورت یک پروژه جامعهمحور ادامه پیدا کرد، به عنوان یک لایه مستقل (Layer-1) با قابلیت مقیاسپذیری بالا عمل میکند و ارتباط تنگاتنگی با اکوسیستم تلگرام دارد. این همافزایی به Cocoon امکان میدهد تا از قابلیتهای امنیتی و عملکردی TON بهرهبرداری کرده و یک زیرساخت قدرتمند برای هوش مصنوعی غیرمتمرکز ارائه دهد. این رویکرد به کاربران امکان میدهد تا کنترل بیشتری بر دادههای خود داشته باشند و از مزایای هوش مصنوعی بدون نگرانی از نقض حریم خصوصی بهرهمند شوند، که خود یک مزیت رقابتی بزرگ در برابر سرویسهای متمرکز هوش مصنوعی است.
سازوکار نوآورانه Cocoon: قدرت پردازشی در دستان کاربران
مدل عملیاتی شبکه بلاکچین هوش مصنوعی Cocoon بر اساس مفهوم "اقتصاد اشتراکی" (sharing economy) در حوزه قدرت پردازشی بنا شده است. در این سیستم، دارندگان پردازندههای گرافیکی (GPU) میتوانند سختافزار بلااستفاده یا کمکار خود را به شبکه اجاره دهند. این پردازندهها سپس برای پاسخگویی به درخواستها و پرسشهای کاربران هوش مصنوعی مورد استفاده قرار میگیرند. در ازای این مشارکت، صاحبان سختافزار، پاداش خود را به صورت ارز دیجیتال بومی بلاکچین تُن، یعنی «تُنکوین» (Toncoin)، دریافت میکنند.
این مکانیسم نه تنها یک جریان درآمدی جدید برای دارندگان سختافزار ایجاد میکند، بلکه به دموکراتیزه شدن دسترسی به منابع پردازشی هوش مصنوعی نیز کمک میکند. برخلاف سرویسهای ابری متمرکز که معمولاً گرانقیمت و با محدودیتهای حریم خصوصی همراه هستند، Cocoon یک جایگزین مقرونبهصرفه و امن ارائه میدهد. این رویکرد به طور خاص برای توسعهدهندگان و پژوهشگرانی که به قدرت پردازشی بالا برای مدلهای یادگیری ماشین نیاز دارند، جذاب خواهد بود، زیرا میتوانند با هزینهای کمتر و با حفظ حریم خصوصی، به این منابع دسترسی پیدا کنند. مزایای کلیدی این سازوکار عبارتند از:
کاهش هزینهها: حذف واسطهها و رقابت در بازار، قیمت خدمات هوش مصنوعی را کاهش میدهد.
تقویت حریم خصوصی: پردازش غیرمتمرکز، ریسک نشت دادهها و سوءاستفاده از اطلاعات را به حداقل میرساند.
دسترسی دموکراتیک: امکان مشارکت گستردهتر در منابع پردازشی و دسترسی همگانی به هوش مصنوعی.
چشمانداز آینده و اهمیت شبکه بلاکچین هوش مصنوعی Cocoon
راهاندازی شبکه بلاکچین هوش مصنوعی Cocoon توسط پاول دوروف و تیم تلگرام، نقطه عطفی در حرکت به سمت یک وب غیرمتمرکز (Web3) و هوش مصنوعی مستقل از کنترل شرکتهای بزرگ محسوب میشود. دوروف پیش از این در کنفرانس "Blockchain Life 2025" در دبی، وعده چنین پلتفرمی را داده بود که نشاندهنده تعهد بلندمدت او به این چشمانداز است. جامعه بلاکچین و حامیان حریم خصوصی سالهاست نسبت به خطرات اجتماعی و امنیتی هوش مصنوعی متمرکز هشدار دادهاند و این پروژه را گامی مهم در جهت تبدیل هوش مصنوعی به یک کالای عمومی و در دسترس همگان میدانند.
انتظار میرود در آیندهای نزدیک، کاربران تلگرام بتوانند به طور مستقیم از طریق اپلیکیشن موبایل یا نسخه وب تلگرام، به این سرویسهای هوش مصنوعی ایمن و سریع دسترسی پیدا کنند. این ادغام، تعامل با هوش مصنوعی را برای میلیونها کاربر تسهیل خواهد کرد و میتواند استانداردهای جدیدی را در زمینه امنیت سایبری و حفاظت از دادههای شخصی در عصر هوش مصنوعی تعریف کند. Cocoon نه تنها به دنبال ارائه راهکاری فنی است، بلکه میخواهد قدرتمندی و کنترل را به دست کاربران بازگرداند و انحصارگرایی در دنیای فناوری را به چالش بکشد. این ابتکار میتواند آینده هوش مصنوعی را شکل داده و آن را به ابزاری قدرتمندتر و در عین حال مسئولانهتر تبدیل کند که در خدمت منافع جمعی باشد.
مطالب مرتبط
- تراشه HBM4 سامسونگ با سرعت بیسابقه ۴۰ درصد بیشتر، عرصه هوش مصنوعی را دگرگون میکند
- تغییر استراتژیک در زنجیره تامین: اپل تولید پردازندههای M خود را به اینتل میسپارد
- Google Messages با بازطراحی پیشنمایش لینکها و چالشهای جدید یوتیوب، تجربه کاربری را دستخوش تغییر میکند
- تغییر استراتژیک در زنجیره تامین: اپل تولید پردازندههای M خود را به اینتل میسپارد