دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، در یک اقدام سیاستی مهم اعلام کرد که به شرکت انویدیا اجازه داده میشود تا تراشههای هوش مصنوعی H200 خود را به چین بفروشد. این تصمیم که از طریق پلتفرم Truth Social منتشر شد، نشاندهنده چرخشی قابل توجه در رویکرد دولت آمریکا در قبال صادرات فناوریهای پیشرفته به پکن است. بر اساس اظهارات ترامپ، این مجوز مشروط به "حفظ امنیت ملی قوی" خواهد بود و انویدیا موظف است ۲۵ درصد از درآمد حاصل از فروش این تراشهها به چین را به دولت آمریکا پرداخت کند.

جنسن هوانگ (راست)، مدیرعامل انویدیا، در کنار دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در کاخ سفید واشنگتن، ۳۰ آوریل ۲۰۲۵. © عکس از JIM WATSON/AFP از طریق گتی ایمیج
چرخش سیاست تجاری: مجوز فروش تراشه H200 انویدیا به چین
این تصمیم در حالی اتخاذ میشود که دولت قبلی بایدن، با هدف حفظ برتری فناوری ایالات متحده و جلوگیری از سوءاستفاده چین از تراشههای پیشرفته در کاربردهای نظامی، محدودیتهای شدیدی بر صادرات این تراشهها اعمال کرده بود. تراشه H200 انویدیا، اگرچه از نظر قدرت پردازشی نسبت به نسلهای جدیدتر مانند تراشههای "بلکول" (Blackwell) یا "روبین" (Rubin) این شرکت پایینتر است، اما همچنان یک قطعه حیاتی برای توسعه هوش مصنوعی محسوب میشود. پیشتر، چین تمایلی به خرید تراشههای H2 (نسخه ضعیفتر H200 که با محدودیتهای قبلی صادر میشد) نشان نداده بود و آن را برای نیازهای خود ناکافی میدانست. این عدم تمایل چین، فشار زیادی را برای بازنگری در سیاستهای صادراتی آمریکا ایجاد کرده بود.
منافع اقتصادی در برابر نگرانیهای امنیت ملی درباره تراشه انویدیا
ترامپ این حرکت را یک پیروزی برای "مشاغل آمریکایی، تولیدات ایالات متحده و مالیاتدهندگان آمریکایی" توصیف کرده است. او همچنین مدعی شد که دولت بایدن شرکتهای آمریکایی را مجبور به ساخت "محصولات تقلیلیافتهای" کرده بود که "کسی خواهان آنها نبود"؛ سیاستی که به گفته او، نوآوری را کند کرده و به کارگران آمریکایی آسیب رسانده است. با این حال، کارشناسان امنیت ملی معتقدند که محدودیتهای صادراتی برای جلوگیری از دستیابی رقبا به فناوریهای دوگانهمصرف (قابل استفاده در بخشهای غیرنظامی و نظامی) ضروری است.
اهمیت استراتژیک تراشههای هوش مصنوعی: تراشههای پیشرفته، به ویژه واحدهای پردازش گرافیکی (GPU) مانند تراشههای انویدیا، ستون فقرات توسعه هوش مصنوعی هستند. این تراشهها قدرت محاسباتی لازم برای آموزش مدلهای زبانی بزرگ، پردازش تصویر و سایر کاربردهای هوش مصنوعی را فراهم میکنند که میتوانند در زمینههای مختلف از جمله صنایع دفاعی، جاسوسی و توسعه سلاحهای خودکار به کار روند. از این رو، کنترل بر صادرات این فناوریها به عنوان یک ابزار حیاتی در رقابت ژئوپلیتیک و حفظ امنیت ملی در نظر گرفته میشود.
تراشههای انویدیا و نبرد واشنگتن برای کنترل صادرات
این توافق جدید، ادامه رویکرد غیرمتعارف دولت ترامپ در مسائل تجاری است. در تابستان گذشته، انویدیا و AMD با دولت آمریکا بر سر پرداخت ۱۵ درصد از درآمد حاصل از فروش تراشهها به چین به توافق رسیده بودند، اقدامی که در آن زمان از نظر قانونی و عملی بیسابقه قلمداد شد. این رویکرد ترامپ، که اغلب کارشناسان را متحیر میکند، با اقدامات بحثبرانگیز دیگری نیز همراه بوده است؛ به عنوان مثال، چالشهای قانونی بر سر لغو شهروندی از طریق تولد (Birthright Citizenship) یا تغییر مواضع در قبال ممنوعیت تیکتاک.
لابیگری قدرتمند: جنسن هوانگ، مدیرعامل انویدیا، به همراه شخصیتهایی مانند دیوید ساکس (چهره بانفوذ در حوزه هوش مصنوعی و ارزهای دیجیتال)، به شدت برای تسهیل فروش تراشهها به چین لابی کردهاند. استدلال آنها این است که فروش تراشههای پیشرفتهتر، چین را بیشتر به فناوری آمریکا وابسته خواهد کرد. این در حالی است که لایحه "SAFE CHIPS Act" توسط سناتورهای جمهوریخواه و دموکرات با هدف سختگیرانهتر کردن محدودیتهای صادراتی و مقابله با نفوذ فناوری چین ارائه شده است که نشاندهنده اختلاف نظر عمیق در کنگره است.
آینده فروش تراشههای انویدیا در بازار چین و پیامدهای آن
تصمیم ترامپ، هرچند توسط او اعلام شده، باید توسط وزارت بازرگانی ایالات متحده که مسئول کنترل صادرات است، نهایی شود. با توجه به نفوذ رئیسجمهور در دولت، انتظار میرود این فرآیند با مخالفت جدی مواجه نشود. ترامپ تأکید کرده است که این رویکرد برای شرکتهای بزرگی چون AMD و اینتل نیز اعمال خواهد شد. این تحولات در آستانه سفر برنامهریزی شده ترامپ به پکن در ماه آوریل، که شامل دیدار با شی جینپینگ، رئیسجمهور چین است، اهمیت دوچندانی پیدا میکند. این سفر میتواند فصل جدیدی در روابط تجاری و فناوری بین دو قدرت بزرگ اقتصادی جهان بگشاید.
پیامدهای این تصمیم شامل موارد زیر است:
تقویت اقتصادی انویدیا و شرکتهای آمریکایی: گشودن مجدد بازار چین، به ویژه برای تراشه H200، میتواند به افزایش قابل توجه درآمد انویدیا و سایر شرکتهای فناوری آمریکایی منجر شود.
افزایش درآمدهای دولتی آمریکا: اخذ سهم ۲۵ درصدی از فروش، یک منبع درآمد جدید برای دولت فدرال ایجاد میکند که ترامپ آن را به نفع مالیاتدهندگان میداند.
تشدید تنشها بین کنگره و دولت: لایحه SAFE CHIPS Act و مخالفتهای دو حزبی با تسهیل صادرات تراشهها، نشاندهنده نبرد قدرت و اختلاف نظر در رویکرد به چین است.
پیامدهای ژئوپلیتیک: این سیاست میتواند بر توازن قدرت فناوری بین آمریکا و چین تأثیر بگذارد، هم از منظر افزایش وابستگی چین (استدلال حامیان) و هم از منظر تقویت تواناییهای هوش مصنوعی چین (نگرانی مخالفان).
مطالب مرتبط
- اپل با ارائه دورههای مجازی رایگان، دسترسی به آموزشهای پیشرفته آکادمی تولید خود را گسترش میدهد
- گوگل با عینک Project Aura به دنبال ارائه قدرت Galaxy XR در قالبی سبکتر و دسترسپذیرتر است
- گوگل تدابیر امنیتی پیشرفته برای وبگردی هوشمند با جمینای در کروم را تشریح کرد
- گوگل با عینک Project Aura به دنبال ارائه قدرت Galaxy XR در قالبی سبکتر و دسترسپذیرتر است